Woonboerderij N/A in GELSELAAR

NSW-Landgoed “d’Olde Renger” – Monumentale Saksische hoeve

Tussen Gelselaar en Geesteren ligt d’Olde Renger, een museaal mooie Saksische boerderij. Eentje met het predicaat ‘Rijksmonument’ sinds 1972, en terecht! Met ruim 15 ha, waarvan 8 ha cultuurgronden en 7 ha aan bos, water en siertuinen is het een indrukwekkend landgoed. Vanaf de weg is het niet te zien - de bomen eromheen vormen strakke gelederen - en zo waan je je op d’Olde Renger in een wonderschoon plattelandssprookje.

Wanneer je de Oude Rengersweg oprijdt, doemt aan de rechterkant de imposante hoeve op met aan de linkerkant de bijbehorende weilanden. Het iets verhoogde peil geeft een voorname uitstraling aan de volumineuze boerderij. De oprit naar het woongedeelte is afgebiesd met beukenhaagjes, zoals dat hoort in het landelijke beeld. Wat meteen opvalt, zijn de bijzondere gevels, die een later toevoeging zijn van de hand van de bekende architect Jan Jans. Een eigentijds beeld was het toen en dat is het nog steeds; wie dat kan, is van een klasse apart.

Deze boerderij werd vernoemd naar de Renger, de stroom die de watermolens achter de boerderij draaiende hield. Vandaag de dag zijn daar slechts nog restanten van te vinden, en is het terrein van de molens verworden tot bos waar reeën, uiltjes, eekhoorns en ander gezellig wild woont.

NSW-landgoed
Het huis en de grond zijn gerangschikt onder de Natuurschoonwet van 1928.
Dat betekent dat het voldoet aan een aantal eisen, zoals dat:
- het minstens 5 hectare groot is;
- het voor minstens 30% uit houtopstanden (bos) of natuurterreinen bestaat.
Eitje voor d’Olde Renger, want daar is het één en al natuur. Aan het bezitten van een NSW-landgoed zitten grote voordelen voor de eigenaar: die geniet fiscale voordelen van het bezit voor wat betreft inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting, overdrachtsbelasting, schenk- en erfbelasting en onroerendzaakbelasting.

Rijksmonument
Monumenten zijn objecten of structuren die we een bijzondere cultuurhistorische waarde toedichten; snapshots van vervlogen tijden. Het hoeft niet oud te zijn, de tijd vervliegt immers waar we bijstaan, maar in veel gevallen zijn ze behoorlijk op leeftijd.

Dat we slechts passanten zijn, is nergens zo duidelijk als bij deze uitzonderlijke plekken, waar al generatie na generatie gewoond wordt en waar elke steen en iedere bint een eigen verhaal heeft. Het zijn tijdmachines waarin de geschiedenis tastbaar wordt en weer tot leven komt. D’Olde Renger vertelt al sinds eeuwen een verhaal, beginnend in de 14e eeuw (waarschijnlijk nog eerder), en waar – net als bij een olieverfschilderij – steeds laag na laag aan werd toegevoegd, tot het vandaag was.

Zoveel ruimte
Onder de handen van de huidige bewoner en diens vrouw, bloeide de boerderij op tot een fantastisch woonhuis, met zorgvuldig bewaarde monumentale vertrekken, zoals het oude bakhuis – gedeeltelijk nog in originele, 19e-eeuwse staat - en de fraaie herenkamer, waar een mooi beeld wordt geschetst van hoe een dergelijke pronkkamer er uitzag. Elke steen werd aangeraakt en wat behouden kon worden werd behouden, wat vervangen moest worden, werd met de grootste zorg vernieuwd met de beste materialen.

In het tweede deel van zijn loopbaan, hield de eigenaar een kleine stoeterij met Nederlandse warmbloedpaarden. Dat maakt dat deze boerderij zeer geschikt is voor paardenliefhebbers; er zijn acht boxen en meer dan genoeg ruimte voor een grote rijbaan – desgewenst, in de andere schuur, overdekt.

De grote deel was het domein van de dame des huizes, die daar – zeer verdienstelijk - schilderde en haar tentoonstellingen hield. Niet alleen werd het huis gerestaureerd en gerenoveerd, ook de plek zelf kreeg een diepere betekenis; de tuinen werd gecoiffeerd en gedeeld met het publiek dat afkwam op de culturele bijeenkomsten die werden georganiseerd, zoals concerten in de tuinen, muzikale picknicks en bijzondere exposities van lokale kunstenaars. Levensgeluk vermeerdert ook door het te delen en dit heerlijke erf leent zich er bij uitstek voor om mensen van de pracht te laten meegenieten.

De Boerderij
De huidige eigenaar vertelt vol verve over hoe ze de restauratie (periode 2000-2001) hebben aangepakt; grondig en in nauwe samenwerking met instanties als de RCE en de gemeente. Ze kozen er bewust voor om oud en nieuw naast elkaar te laten bestaan; wat origineel was, werd zo gelaten of gerestaureerd, nieuwe elementen werden juist ingezet als contrast. De oude keuken in het bakhuis heeft nog de authentieke keienvloer, met een laagje zand erop, terwijl de meubels zoals stoelen, banken en tafels, juist een heel eigentijds karakter hebben. Ook het gebruik van kleur zegt veel over de tijdlagen; zo zijn het okergeel, duifblauw en ossenbloedrood authentieke kleuren, terwijl ze in de huidige hoedanigheid juist eigentijds aandoen. Alles zit strak in de lak en de staat van het huis is dan ook formidabel te noemen.

Wat u krijgt: een boerderij die desgewenst geschikt is voor inwoning. Er zijn twee trappen, twee woonkamers, twee keukens en op de verdieping zijn aan beide zijden twee slaapkamers. De afwerking is van een bijzonder hoog niveau en de inbouwkasten, plafonds en de deuren in de herenkamer (met de geschilderde houtnerf) zijn allemaal prachtige voorbeelden van ambachtelijk handwerk.

Indeling
De boerderij heeft de entree aan de linkerzijkant. In het bovenlicht staat de traditionele levensboom, een mooi voorbeeld van hoe Germaanse symboliek een nieuwe plek kreeg in het christelijk geloof. Het staat voor de verbinding tussen hemel en aarde, en het leven.

De ruime en lichte hal is belegd met fraaie grijze estriken, welke overigens over de gehele benedenverdieping liggen, die het uitermate goed doen met de cremewitte muren en het ossenbloedrode houtwerk. In de hal de trap naar de verdieping en de WC met fonteintje. Aan de andere kant van het huis is er nog een deur naar de achtertuin en het terras bij de keuken. De huidige bewoner vertelt hoe de tuintafel op vrije zomerse dagen het centrum was, waar het leven zich rondom afspeelde.